অধ্যায় 12

Verse 1

অর্জুন উবাচ | এবং সততযুক্তা যে ভক্তাস্ত্বাং পর্যুপাসতে | যে চাপ্যক্ষরমব্যক্তং তেষাং কে যোগবিত্তমাঃ ||১২-১||

arjuna uvāca . evaṃ satatayuktā ye bhaktāstvāṃ paryupāsate . ye cāpyakṣaramavyaktaṃ teṣāṃ ke yogavittamāḥ ||12-1||

Verse 2

শ্রীভগবানুবাচ | ময্যাবেশ্য মনো যে মাং নিত্যযুক্তা উপাসতে | শ্রদ্ধযা পরযোপেতাঃ তে মে যুক্ততমা মতাঃ ||১২-২||

śrībhagavānuvāca . mayyāveśya mano ye māṃ nityayuktā upāsate . śraddhayā parayopetāḥ te me yuktatamā matāḥ ||12-2||

Verse 3

যে ত্বক্ষরমনির্দেশ্যমব্যক্তং পর্যুপাসতে | সর্বত্রগমচিন্ত্যঞ্চ কূটস্থমচলন্ধ্রুবম্ ||১২-৩||

ye tvakṣaramanirdeśyamavyaktaṃ paryupāsate . sarvatragamacintyañca kūṭasthamacalandhruvam ||12-3||

Verse 4

সন্নিযম্যেন্দ্রিযগ্রামং সর্বত্র সমবুদ্ধযঃ | তে প্রাপ্নুবন্তি মামেব সর্বভূতহিতে রতাঃ ||১২-৪||

sanniyamyendriyagrāmaṃ sarvatra samabuddhayaḥ . te prāpnuvanti māmeva sarvabhūtahite ratāḥ ||12-4||

Verse 5

ক্লেশোঽধিকতরস্তেষামব্যক্তাসক্তচেতসাম্ | অব্যক্তা হি গতির্দুঃখং দেহবদ্ভিরবাপ্যতে ||১২-৫||

kleśo.adhikatarasteṣāmavyaktāsaktacetasām || avyaktā hi gatirduḥkhaṃ dehavadbhiravāpyate ||12-5||

Verse 6

যে তু সর্বাণি কর্মাণি মযি সংন্যস্য মত্পরঃ | অনন্যেনৈব যোগেন মাং ধ্যাযন্ত উপাসতে ||১২-৬||

ye tu sarvāṇi karmāṇi mayi saṃnyasya matparaḥ . ananyenaiva yogena māṃ dhyāyanta upāsate ||12-6||

Verse 7

তেষামহং সমুদ্ধর্তা মৃত্যুসংসারসাগরাত্ | ভবামি নচিরাত্পার্থ ময্যাবেশিতচেতসাম্ ||১২-৭||

teṣāmahaṃ samuddhartā mṛtyusaṃsārasāgarāt . bhavāmi nacirātpārtha mayyāveśitacetasām ||12-7||

Verse 8

ময্যেব মন আধত্স্ব মযি বুদ্ধিং নিবেশয | নিবসিষ্যসি ময্যেব অত ঊর্ধ্বং ন সংশযঃ ||১২-৮||

mayyeva mana ādhatsva mayi buddhiṃ niveśaya . nivasiṣyasi mayyeva ata ūrdhvaṃ na saṃśayaḥ ||12-8||

Verse 9

অথ চিত্তং সমাধাতুং ন শক্নোষি মযি স্থিরম্ | অভ্যাসযোগেন ততো মামিচ্ছাপ্তুং ধনঞ্জয ||১২-৯||

atha cittaṃ samādhātuṃ na śaknoṣi mayi sthiram . abhyāsayogena tato māmicchāptuṃ dhanañjaya ||12-9||

Verse 10

অভ্যাসেঽপ্যসমর্থোঽসি মত্কর্মপরমো ভব | মদর্থমপি কর্মাণি কুর্বন্সিদ্ধিমবাপ্স্যসি ||১২-১০||

abhyāse.apyasamartho.asi matkarmaparamo bhava . madarthamapi karmāṇi kurvansiddhimavāpsyasi ||12-10||

Verse 11

অথৈতদপ্যশক্তোঽসি কর্তুং মদ্যোগমাশ্রিতঃ | সর্বকর্মফলত্যাগং ততঃ কুরু যতাত্মবান্ ||১২-১১||

athaitadapyaśakto.asi kartuṃ madyogamāśritaḥ . sarvakarmaphalatyāgaṃ tataḥ kuru yatātmavān ||12-11||

Verse 12

শ্রেযো হি জ্ঞানমভ্যাসাজ্জ্ঞানাদ্ধ্যানং বিশিষ্যতে | ধ্যানাত্কর্মফলত্যাগস্ত্যাগাচ্ছান্তিরনন্তরম্ ||১২-১২||

śreyo hi jñānamabhyāsājjñānāddhyānaṃ viśiṣyate . dhyānātkarmaphalatyāgastyāgācchāntiranantaram ||12-12||

Verse 13

অদ্বেষ্টা সর্বভূতানাং মৈত্রঃ করুণ এব চ | নির্মমো নিরহঙ্কারঃ সমদুঃখসুখঃ ক্ষমী ||১২-১৩||

adveṣṭā sarvabhūtānāṃ maitraḥ karuṇa eva ca . nirmamo nirahaṅkāraḥ samaduḥkhasukhaḥ kṣamī ||12-13||

Verse 14

সন্তুষ্টঃ সততং যোগী যতাত্মা দৃঢনিশ্চযঃ | ময্যর্পিতমনোবুদ্ধির্যো মদ্ভক্তঃ স মে প্রিযঃ ||১২-১৪||

santuṣṭaḥ satataṃ yogī yatātmā dṛḍhaniścayaḥ . mayyarpitamanobuddhiryo madbhaktaḥ sa me priyaḥ ||12-14||

Verse 15

যস্মান্নোদ্বিজতে লোকো লোকান্নোদ্বিজতে চ যঃ | হর্ষামর্ষভযোদ্বেগৈর্মুক্তো যঃ স চ মে প্রিযঃ ||১২-১৫||

yasmānnodvijate loko lokānnodvijate ca yaḥ . harṣāmarṣabhayodvegairmukto yaḥ sa ca me priyaḥ ||12-15||

Verse 16

অনপেক্ষঃ শুচির্দক্ষ উদাসীনো গতব্যথঃ | সর্বারম্ভপরিত্যাগী যো মদ্ভক্তঃ স মে প্রিযঃ ||১২-১৬||

anapekṣaḥ śucirdakṣa udāsīno gatavyathaḥ . sarvārambhaparityāgī yo madbhaktaḥ sa me priyaḥ ||12-16||

Verse 17

যো ন হৃষ্যতি ন দ্বেষ্টি ন শোচতি ন কাঙ্ক্ষতি | শুভাশুভপরিত্যাগী ভক্তিমান্যঃ স মে প্রিযঃ ||১২-১৭||

yo na hṛṣyati na dveṣṭi na śocati na kāṅkṣati . śubhāśubhaparityāgī bhaktimānyaḥ sa me priyaḥ ||12-17||

Verse 18

সমঃ শত্রৌ চ মিত্রে চ তথা মানাপমানযোঃ | শীতোষ্ণসুখদুঃখেষু সমঃ সঙ্গবিবর্জিতঃ ||১২-১৮||

samaḥ śatrau ca mitre ca tathā mānāpamānayoḥ . śītoṣṇasukhaduḥkheṣu samaḥ saṅgavivarjitaḥ ||12-18||

Verse 19

তুল্যনিন্দাস্তুতির্মৌনী সন্তুষ্টো যেন কেনচিত্ | অনিকেতঃ স্থিরমতির্ভক্তিমান্মে প্রিযো নরঃ ||১২-১৯||

tulyanindāstutirmaunī santuṣṭo yena kenacit . aniketaḥ sthiramatirbhaktimānme priyo naraḥ ||12-19||

Verse 20

যে তু ধর্ম্যামৃতমিদং যথোক্তং পর্যুপাসতে | শ্রদ্দধানা মত্পরমা ভক্তাস্তেঽতীব মে প্রিযাঃ ||১২-২০||

ye tu dharmyāmṛtamidaṃ yathoktaṃ paryupāsate . śraddadhānā matparamā bhaktāste.atīva me priyāḥ ||12-20||

Verse 21

ওঁ তত্সদিতি শ্রীমদ্ভগবদ্গীতাসূপনিষত্সু ব্রহ্মবিদ্যাযাং যোগশাস্ত্রে শ্রীকৃষ্ণার্জুনসংবাদে ভক্তিযোগো নাম দ্বাদশোঽধ্যাযঃ ||১২||

OM tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṃvāde bhaktiyogo nāma dvādaśo.adhyāyaḥ ||12-21||