অর্জুন উবাচ | যে শাস্ত্রবিধিমুত্সৃজ্য যজন্তে শ্রদ্ধযান্বিতাঃ | তেষাং নিষ্ঠা তু কা কৃষ্ণ সত্ত্বমাহো রজস্তমঃ ||১৭-১||
arjuna uvāca . ye śāstravidhimutsṛjya yajante śraddhayānvitāḥ . teṣāṃ niṣṭhā tu kā kṛṣṇa sattvamāho rajastamaḥ ||17-1||
শ্রীভগবানুবাচ | ত্রিবিধা ভবতি শ্রদ্ধা দেহিনাং সা স্বভাবজা | সাত্ত্বিকী রাজসী চৈব তামসী চেতি তাং শৃণু ||১৭-২||
śrībhagavānuvāca . trividhā bhavati śraddhā dehināṃ sā svabhāvajā . sāttvikī rājasī caiva tāmasī ceti tāṃ śṛṇu ||17-2||
সত্ত্বানুরূপা সর্বস্য শ্রদ্ধা ভবতি ভারত | শ্রদ্ধামযোঽযং পুরুষো যো যচ্ছ্রদ্ধঃ স এব সঃ ||১৭-৩||
sattvānurūpā sarvasya śraddhā bhavati bhārata . śraddhāmayo.ayaṃ puruṣo yo yacchraddhaḥ sa eva saḥ ||17-3||
যজন্তে সাত্ত্বিকা দেবান্যক্ষরক্ষাংসি রাজসাঃ | প্রেতান্ভূতগণাংশ্চান্যে যজন্তে তামসা জনাঃ ||১৭-৪||
yajante sāttvikā devānyakṣarakṣāṃsi rājasāḥ . pretānbhūtagaṇāṃścānye yajante tāmasā janāḥ ||17-4||
অশাস্ত্রবিহিতং ঘোরং তপ্যন্তে যে তপো জনাঃ | দম্ভাহংকারসংযুক্তাঃ কামরাগবলান্বিতাঃ ||১৭-৫||
aśāstravihitaṃ ghoraṃ tapyante ye tapo janāḥ . dambhāhaṃkārasaṃyuktāḥ kāmarāgabalānvitāḥ ||17-5||
কর্ষযন্তঃ শরীরস্থং ভূতগ্রামমচেতসঃ | মাং চৈবান্তঃশরীরস্থং তান্বিদ্ধ্যাসুরনিশ্চযান্ ||১৭-৬||
karṣayantaḥ śarīrasthaṃ bhūtagrāmamacetasaḥ . māṃ caivāntaḥśarīrasthaṃ tānviddhyāsuraniścayān ||17-6||
আহারস্ত্বপি সর্বস্য ত্রিবিধো ভবতি প্রিযঃ | যজ্ঞস্তপস্তথা দানং তেষাং ভেদমিমং শৃণু ||১৭-৭||
āhārastvapi sarvasya trividho bhavati priyaḥ . yajñastapastathā dānaṃ teṣāṃ bhedamimaṃ śṛṇu ||17-7||
আযুঃসত্ত্ববলারোগ্যসুখপ্রীতিবিবর্ধনাঃ | রস্যাঃ স্নিগ্ধাঃ স্থিরা হৃদ্যা আহারাঃ সাত্ত্বিকপ্রিযাঃ ||১৭-৮||
āyuḥsattvabalārogyasukhaprītivivardhanāḥ . rasyāḥ snigdhāḥ sthirā hṛdyā āhārāḥ sāttvikapriyāḥ ||17-8||
কট্বম্ললবণাত্যুষ্ণতীক্ষ্ণরূক্ষবিদাহিনঃ | আহারা রাজসস্যেষ্টা দুঃখশোকামযপ্রদাঃ ||১৭-৯||
kaṭvamlalavaṇātyuṣṇatīkṣṇarūkṣavidāhinaḥ . āhārā rājasasyeṣṭā duḥkhaśokāmayapradāḥ ||17-9||
যাতযামং গতরসং পূতি পর্যুষিতং চ যত্ | উচ্ছিষ্টমপি চামেধ্যং ভোজনং তামসপ্রিযম্ ||১৭-১০||
yātayāmaṃ gatarasaṃ pūti paryuṣitaṃ ca yat . ucchiṣṭamapi cāmedhyaṃ bhojanaṃ tāmasapriyam ||17-10||
অফলাঙ্ক্ষিভির্যজ্ঞো বিধিদৃষ্টো য ইজ্যতে | যষ্টব্যমেবেতি মনঃ সমাধায স সাত্ত্বিকঃ ||১৭-১১||
aphalāṅkṣibhiryajño vidhidṛṣṭo ya ijyate . yaṣṭavyameveti manaḥ samādhāya sa sāttvikaḥ ||17-11||
অভিসন্ধায তু ফলং দম্ভার্থমপি চৈব যত্ | ইজ্যতে ভরতশ্রেষ্ঠ তং যজ্ঞং বিদ্ধি রাজসম্ ||১৭-১২||
abhisandhāya tu phalaṃ dambhārthamapi caiva yat . ijyate bharataśreṣṭha taṃ yajñaṃ viddhi rājasam ||17-12||
বিধিহীনমসৃষ্টান্নং মন্ত্রহীনমদক্ষিণম্ | শ্রদ্ধাবিরহিতং যজ্ঞং তামসং পরিচক্ষতে ||১৭-১৩||
vidhihīnamasṛṣṭānnaṃ mantrahīnamadakṣiṇam . śraddhāvirahitaṃ yajñaṃ tāmasaṃ paricakṣate ||17-13||
দেবদ্বিজগুরুপ্রাজ্ঞপূজনং শৌচমার্জবম্ | ব্রহ্মচর্যমহিংসা চ শারীরং তপ উচ্যতে ||১৭-১৪||
devadvijaguruprājñapūjanaṃ śaucamārjavam . brahmacaryamahiṃsā ca śārīraṃ tapa ucyate ||17-14||
অনুদ্বেগকরং বাক্যং সত্যং প্রিযহিতং চ যত্ | স্বাধ্যাযাভ্যসনং চৈব বাঙ্মযং তপ উচ্যতে ||১৭-১৫||
anudvegakaraṃ vākyaṃ satyaṃ priyahitaṃ ca yat . svādhyāyābhyasanaṃ caiva vāṅmayaṃ tapa ucyate ||17-15||
মনঃ প্রসাদঃ সৌম্যত্বং মৌনমাত্মবিনিগ্রহঃ | ভাবসংশুদ্ধিরিত্যেতত্তপো মানসমুচ্যতে ||১৭-১৬||
manaḥ prasādaḥ saumyatvaṃ maunamātmavinigrahaḥ . bhāvasaṃśuddhirityetattapo mānasamucyate ||17-16||
শ্রদ্ধযা পরযা তপ্তং তপস্তত্ত্রিবিধং নরৈঃ | অফলাকাঙ্ক্ষিভির্যুক্তৈঃ সাত্ত্বিকং পরিচক্ষতে ||১৭-১৭||
śraddhayā parayā taptaṃ tapastattrividhaṃ naraiḥ . aphalākāṅkṣibhiryuktaiḥ sāttvikaṃ paricakṣate ||17-17||
সত্কারমানপূজার্থং তপো দম্ভেন চৈব যত্ | ক্রিযতে তদিহ প্রোক্তং রাজসং চলমধ্রুবম্ ||১৭-১৮||
satkāramānapūjārthaṃ tapo dambhena caiva yat . kriyate tadiha proktaṃ rājasaṃ calamadhruvam ||17-18||
মূঢগ্রাহেণাত্মনো যত্পীডযা ক্রিযতে তপঃ | পরস্যোত্সাদনার্থং বা তত্তামসমুদাহৃতম্ ||১৭-১৯||
mūḍhagrāheṇātmano yatpīḍayā kriyate tapaḥ . parasyotsādanārthaṃ vā tattāmasamudāhṛtam ||17-19||
দাতব্যমিতি যদ্দানং দীযতেঽনুপকারিণে | দেশে কালে চ পাত্রে চ তদ্দানং সাত্ত্বিকং স্মৃতম্ ||১৭-২০||
dātavyamiti yaddānaṃ dīyate.anupakāriṇe . deśe kāle ca pātre ca taddānaṃ sāttvikaṃ smṛtam ||17-20||
যত্তু প্রত্যুপকারার্থং ফলমুদ্দিশ্য বা পুনঃ | দীযতে চ পরিক্লিষ্টং তদ্দানং রাজসং স্মৃতম্ ||১৭-২১||
yattu pratyupakārārthaṃ phalamuddiśya vā punaḥ . dīyate ca parikliṣṭaṃ taddānaṃ rājasaṃ smṛtam ||17-21||
অদেশকালে যদ্দানমপাত্রেভ্যশ্চ দীযতে | অসত্কৃতমবজ্ঞাতং তত্তামসমুদাহৃতম্ ||১৭-২২||
adeśakāle yaddānamapātrebhyaśca dīyate . asatkṛtamavajñātaṃ tattāmasamudāhṛtam ||17-22||
ওঁতত্সদিতি নির্দেশো ব্রহ্মণস্ত্রিবিধঃ স্মৃতঃ | ব্রাহ্মণাস্তেন বেদাশ্চ যজ্ঞাশ্চ বিহিতাঃ পুরা ||১৭-২৩||
OMtatsaditi nirdeśo brahmaṇastrividhaḥ smṛtaḥ . brāhmaṇāstena vedāśca yajñāśca vihitāḥ purā ||17-23||
তস্মাদোমিত্যুদাহৃত্য যজ্ঞদানতপঃক্রিযাঃ | প্রবর্তন্তে বিধানোক্তাঃ সততং ব্রহ্মবাদিনাম্ ||১৭-২৪||
tasmādomityudāhṛtya yajñadānatapaḥkriyāḥ . pravartante vidhānoktāḥ satataṃ brahmavādinām ||17-24||
তদিত্যনভিসন্ধায ফলং যজ্ঞতপঃক্রিযাঃ | দানক্রিযাশ্চ বিবিধাঃ ক্রিযন্তে মোক্ষকাঙ্ক্ষিভিঃ ||১৭-২৫||
tadityanabhisandhāya phalaṃ yajñatapaḥkriyāḥ . dānakriyāśca vividhāḥ kriyante mokṣakāṅkṣibhiḥ ||17-25||
সদ্ভাবে সাধুভাবে চ সদিত্যেতত্প্রযুজ্যতে | প্রশস্তে কর্মণি তথা সচ্ছব্দঃ পার্থ যুজ্যতে ||১৭-২৬||
sadbhāve sādhubhāve ca sadityetatprayujyate . praśaste karmaṇi tathā sacchabdaḥ pārtha yujyate ||17-26||
যজ্ঞে তপসি দানে চ স্থিতিঃ সদিতি চোচ্যতে | কর্ম চৈব তদর্থীযং সদিত্যেবাভিধীযতে ||১৭-২৭||
yajñe tapasi dāne ca sthitiḥ saditi cocyate . karma caiva tadarthīyaṃ sadityevābhidhīyate ||17-27||
অশ্রদ্ধযা হুতং দত্তং তপস্তপ্তং কৃতং চ যত্ | অসদিত্যুচ্যতে পার্থ ন চ তত্প্রেত্য নো ইহ ||১৭-২৮||
aśraddhayā hutaṃ dattaṃ tapastaptaṃ kṛtaṃ ca yat . asadityucyate pārtha na ca tatprepya no iha ||17-28||
ওঁ তত্সদিতি শ্রীমদ্ভগবদ্গীতাসূপনিষত্সু ব্রহ্মবিদ্যাযাং যোগশাস্ত্রে শ্রীকৃষ্ণার্জুনসংবাদে শ্রদ্ধাত্রযবিভাগযোগো নাম সপ্তদশোঽধ্যাযঃ ||১৭||
OM tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṃvāde śraddhātrayavibhāgayogo nāma saptadaśo.adhyāyaḥ ||17-29||