అధ్యాయం 17

Verse 1

అర్జున ఉవాచ | యే శాస్త్రవిధిముత్సృజ్య యజన్తే శ్రద్ధయాన్వితాః | తేషాం నిష్ఠా తు కా కృష్ణ సత్త్వమాహో రజస్తమః ||౧౭-౧||

arjuna uvāca . ye śāstravidhimutsṛjya yajante śraddhayānvitāḥ . teṣāṃ niṣṭhā tu kā kṛṣṇa sattvamāho rajastamaḥ ||17-1||

Verse 2

శ్రీభగవానువాచ | త్రివిధా భవతి శ్రద్ధా దేహినాం సా స్వభావజా | సాత్త్వికీ రాజసీ చైవ తామసీ చేతి తాం శృణు ||౧౭-౨||

śrībhagavānuvāca . trividhā bhavati śraddhā dehināṃ sā svabhāvajā . sāttvikī rājasī caiva tāmasī ceti tāṃ śṛṇu ||17-2||

Verse 3

సత్త్వానురూపా సర్వస్య శ్రద్ధా భవతి భారత | శ్రద్ధామయోఽయం పురుషో యో యచ్ఛ్రద్ధః స ఏవ సః ||౧౭-౩||

sattvānurūpā sarvasya śraddhā bhavati bhārata . śraddhāmayo.ayaṃ puruṣo yo yacchraddhaḥ sa eva saḥ ||17-3||

Verse 4

యజన్తే సాత్త్వికా దేవాన్యక్షరక్షాంసి రాజసాః | ప్రేతాన్భూతగణాంశ్చాన్యే యజన్తే తామసా జనాః ||౧౭-౪||

yajante sāttvikā devānyakṣarakṣāṃsi rājasāḥ . pretānbhūtagaṇāṃścānye yajante tāmasā janāḥ ||17-4||

Verse 5

అశాస్త్రవిహితం ఘోరం తప్యన్తే యే తపో జనాః | దమ్భాహంకారసంయుక్తాః కామరాగబలాన్వితాః ||౧౭-౫||

aśāstravihitaṃ ghoraṃ tapyante ye tapo janāḥ . dambhāhaṃkārasaṃyuktāḥ kāmarāgabalānvitāḥ ||17-5||

Verse 6

కర్షయన్తః శరీరస్థం భూతగ్రామమచేతసః | మాం చైవాన్తఃశరీరస్థం తాన్విద్ధ్యాసురనిశ్చయాన్ ||౧౭-౬||

karṣayantaḥ śarīrasthaṃ bhūtagrāmamacetasaḥ . māṃ caivāntaḥśarīrasthaṃ tānviddhyāsuraniścayān ||17-6||

Verse 7

ఆహారస్త్వపి సర్వస్య త్రివిధో భవతి ప్రియః | యజ్ఞస్తపస్తథా దానం తేషాం భేదమిమం శృణు ||౧౭-౭||

āhārastvapi sarvasya trividho bhavati priyaḥ . yajñastapastathā dānaṃ teṣāṃ bhedamimaṃ śṛṇu ||17-7||

Verse 8

ఆయుఃసత్త్వబలారోగ్యసుఖప్రీతివివర్ధనాః | రస్యాః స్నిగ్ధాః స్థిరా హృద్యా ఆహారాః సాత్త్వికప్రియాః ||౧౭-౮||

āyuḥsattvabalārogyasukhaprītivivardhanāḥ . rasyāḥ snigdhāḥ sthirā hṛdyā āhārāḥ sāttvikapriyāḥ ||17-8||

Verse 9

కట్వమ్లలవణాత్యుష్ణతీక్ష్ణరూక్షవిదాహినః | ఆహారా రాజసస్యేష్టా దుఃఖశోకామయప్రదాః ||౧౭-౯||

kaṭvamlalavaṇātyuṣṇatīkṣṇarūkṣavidāhinaḥ . āhārā rājasasyeṣṭā duḥkhaśokāmayapradāḥ ||17-9||

Verse 10

యాతయామం గతరసం పూతి పర్యుషితం చ యత్ | ఉచ్ఛిష్టమపి చామేధ్యం భోజనం తామసప్రియమ్ ||౧౭-౧౦||

yātayāmaṃ gatarasaṃ pūti paryuṣitaṃ ca yat . ucchiṣṭamapi cāmedhyaṃ bhojanaṃ tāmasapriyam ||17-10||

Verse 11

అఫలాఙ్క్షిభిర్యజ్ఞో విధిదృష్టో య ఇజ్యతే | యష్టవ్యమేవేతి మనః సమాధాయ స సాత్త్వికః ||౧౭-౧౧||

aphalāṅkṣibhiryajño vidhidṛṣṭo ya ijyate . yaṣṭavyameveti manaḥ samādhāya sa sāttvikaḥ ||17-11||

Verse 12

అభిసన్ధాయ తు ఫలం దమ్భార్థమపి చైవ యత్ | ఇజ్యతే భరతశ్రేష్ఠ తం యజ్ఞం విద్ధి రాజసమ్ ||౧౭-౧౨||

abhisandhāya tu phalaṃ dambhārthamapi caiva yat . ijyate bharataśreṣṭha taṃ yajñaṃ viddhi rājasam ||17-12||

Verse 13

విధిహీనమసృష్టాన్నం మన్త్రహీనమదక్షిణమ్ | శ్రద్ధావిరహితం యజ్ఞం తామసం పరిచక్షతే ||౧౭-౧౩||

vidhihīnamasṛṣṭānnaṃ mantrahīnamadakṣiṇam . śraddhāvirahitaṃ yajñaṃ tāmasaṃ paricakṣate ||17-13||

Verse 14

దేవద్విజగురుప్రాజ్ఞపూజనం శౌచమార్జవమ్ | బ్రహ్మచర్యమహింసా చ శారీరం తప ఉచ్యతే ||౧౭-౧౪||

devadvijaguruprājñapūjanaṃ śaucamārjavam . brahmacaryamahiṃsā ca śārīraṃ tapa ucyate ||17-14||

Verse 15

అనుద్వేగకరం వాక్యం సత్యం ప్రియహితం చ యత్ | స్వాధ్యాయాభ్యసనం చైవ వాఙ్మయం తప ఉచ్యతే ||౧౭-౧౫||

anudvegakaraṃ vākyaṃ satyaṃ priyahitaṃ ca yat . svādhyāyābhyasanaṃ caiva vāṅmayaṃ tapa ucyate ||17-15||

Verse 16

మనః ప్రసాదః సౌమ్యత్వం మౌనమాత్మవినిగ్రహః | భావసంశుద్ధిరిత్యేతత్తపో మానసముచ్యతే ||౧౭-౧౬||

manaḥ prasādaḥ saumyatvaṃ maunamātmavinigrahaḥ . bhāvasaṃśuddhirityetattapo mānasamucyate ||17-16||

Verse 17

శ్రద్ధయా పరయా తప్తం తపస్తత్త్రివిధం నరైః | అఫలాకాఙ్క్షిభిర్యుక్తైః సాత్త్వికం పరిచక్షతే ||౧౭-౧౭||

śraddhayā parayā taptaṃ tapastattrividhaṃ naraiḥ . aphalākāṅkṣibhiryuktaiḥ sāttvikaṃ paricakṣate ||17-17||

Verse 18

సత్కారమానపూజార్థం తపో దమ్భేన చైవ యత్ | క్రియతే తదిహ ప్రోక్తం రాజసం చలమధ్రువమ్ ||౧౭-౧౮||

satkāramānapūjārthaṃ tapo dambhena caiva yat . kriyate tadiha proktaṃ rājasaṃ calamadhruvam ||17-18||

Verse 19

మూఢగ్రాహేణాత్మనో యత్పీడయా క్రియతే తపః | పరస్యోత్సాదనార్థం వా తత్తామసముదాహృతమ్ ||౧౭-౧౯||

mūḍhagrāheṇātmano yatpīḍayā kriyate tapaḥ . parasyotsādanārthaṃ vā tattāmasamudāhṛtam ||17-19||

Verse 20

దాతవ్యమితి యద్దానం దీయతేఽనుపకారిణే | దేశే కాలే చ పాత్రే చ తద్దానం సాత్త్వికం స్మృతమ్ ||౧౭-౨౦||

dātavyamiti yaddānaṃ dīyate.anupakāriṇe . deśe kāle ca pātre ca taddānaṃ sāttvikaṃ smṛtam ||17-20||

Verse 21

యత్తు ప్రత్యుపకారార్థం ఫలముద్దిశ్య వా పునః | దీయతే చ పరిక్లిష్టం తద్దానం రాజసం స్మృతమ్ ||౧౭-౨౧||

yattu pratyupakārārthaṃ phalamuddiśya vā punaḥ . dīyate ca parikliṣṭaṃ taddānaṃ rājasaṃ smṛtam ||17-21||

Verse 22

అదేశకాలే యద్దానమపాత్రేభ్యశ్చ దీయతే | అసత్కృతమవజ్ఞాతం తత్తామసముదాహృతమ్ ||౧౭-౨౨||

adeśakāle yaddānamapātrebhyaśca dīyate . asatkṛtamavajñātaṃ tattāmasamudāhṛtam ||17-22||

Verse 23

ఓంతత్సదితి నిర్దేశో బ్రహ్మణస్త్రివిధః స్మృతః | బ్రాహ్మణాస్తేన వేదాశ్చ యజ్ఞాశ్చ విహితాః పురా ||౧౭-౨౩||

OMtatsaditi nirdeśo brahmaṇastrividhaḥ smṛtaḥ . brāhmaṇāstena vedāśca yajñāśca vihitāḥ purā ||17-23||

Verse 24

తస్మాదోమిత్యుదాహృత్య యజ్ఞదానతపఃక్రియాః | ప్రవర్తన్తే విధానోక్తాః సతతం బ్రహ్మవాదినామ్ ||౧౭-౨౪||

tasmādomityudāhṛtya yajñadānatapaḥkriyāḥ . pravartante vidhānoktāḥ satataṃ brahmavādinām ||17-24||

Verse 25

తదిత్యనభిసన్ధాయ ఫలం యజ్ఞతపఃక్రియాః | దానక్రియాశ్చ వివిధాః క్రియన్తే మోక్షకాఙ్క్షిభిః ||౧౭-౨౫||

tadityanabhisandhāya phalaṃ yajñatapaḥkriyāḥ . dānakriyāśca vividhāḥ kriyante mokṣakāṅkṣibhiḥ ||17-25||

Verse 26

సద్భావే సాధుభావే చ సదిత్యేతత్ప్రయుజ్యతే | ప్రశస్తే కర్మణి తథా సచ్ఛబ్దః పార్థ యుజ్యతే ||౧౭-౨౬||

sadbhāve sādhubhāve ca sadityetatprayujyate . praśaste karmaṇi tathā sacchabdaḥ pārtha yujyate ||17-26||

Verse 27

యజ్ఞే తపసి దానే చ స్థితిః సదితి చోచ్యతే | కర్మ చైవ తదర్థీయం సదిత్యేవాభిధీయతే ||౧౭-౨౭||

yajñe tapasi dāne ca sthitiḥ saditi cocyate . karma caiva tadarthīyaṃ sadityevābhidhīyate ||17-27||

Verse 28

అశ్రద్ధయా హుతం దత్తం తపస్తప్తం కృతం చ యత్ | అసదిత్యుచ్యతే పార్థ న చ తత్ప్రేత్య నో ఇహ ||౧౭-౨౮||

aśraddhayā hutaṃ dattaṃ tapastaptaṃ kṛtaṃ ca yat . asadityucyate pārtha na ca tatprepya no iha ||17-28||

Verse 29

ఓం తత్సదితి శ్రీమద్భగవద్గీతాసూపనిషత్సు బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జునసంవాదే శ్రద్ధాత్రయవిభాగయోగో నామ సప్తదశోఽధ్యాయః ||౧౭||

OM tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṃvāde śraddhātrayavibhāgayogo nāma saptadaśo.adhyāyaḥ ||17-29||