অধ্যায় 9

Verse 1

শ্রীভগবানুবাচ | ইদং তু তে গুহ্যতমং প্রবক্ষ্যাম্যনসূযবে | জ্ঞানং বিজ্ঞানসহিতং যজ্জ্ঞাত্বা মোক্ষ্যসেঽশুভাত্ ||৯-১||

śrībhagavānuvāca . idaṃ tu te guhyatamaṃ pravakṣyāmyanasūyave . jñānaṃ vijñānasahitaṃ yajjñātvā mokṣyase.aśubhāt ||9-1||

Verse 2

রাজবিদ্যা রাজগুহ্যং পবিত্রমিদমুত্তমম্ | প্রত্যক্ষাবগমং ধর্ম্যং সুসুখং কর্তুমব্যযম্ ||৯-২||

rājavidyā rājaguhyaṃ pavitramidamuttamam . pratyakṣāvagamaṃ dharmyaṃ susukhaṃ kartumavyayam ||9-2||

Verse 3

অশ্রদ্দধানাঃ পুরুষা ধর্মস্যাস্য পরন্তপ | অপ্রাপ্য মাং নিবর্তন্তে মৃত্যুসংসারবর্ত্মনি ||৯-৩||

aśraddadhānāḥ puruṣā dharmasyāsya parantapa . aprāpya māṃ nivartante mṛtyusaṃsāravartmani ||9-3||

Verse 4

মযা ততমিদং সর্বং জগদব্যক্তমূর্তিনা | মত্স্থানি সর্বভূতানি ন চাহং তেষ্ববস্থিতঃ ||৯-৪||

mayā tatamidaṃ sarvaṃ jagadavyaktamūrtinā . matsthāni sarvabhūtāni na cāhaṃ teṣvavasthitaḥ ||9-4||

Verse 5

ন চ মত্স্থানি ভূতানি পশ্য মে যোগমৈশ্বরম্ | ভূতভৃন্ন চ ভূতস্থো মমাত্মা ভূতভাবনঃ ||৯-৫||

na ca matsthāni bhūtāni paśya me yogamaiśvaram . bhūtabhṛnna ca bhūtastho mamātmā bhūtabhāvanaḥ ||9-5||

Verse 6

যথাকাশস্থিতো নিত্যং বাযুঃ সর্বত্রগো মহান্ | তথা সর্বাণি ভূতানি মত্স্থানীত্যুপধারয ||৯-৬||

yathākāśasthito nityaṃ vāyuḥ sarvatrago mahān . tathā sarvāṇi bhūtāni matsthānītyupadhāraya ||9-6||

Verse 7

সর্বভূতানি কৌন্তেয প্রকৃতিং যান্তি মামিকাম্ | কল্পক্ষযে পুনস্তানি কল্পাদৌ বিসৃজাম্যহম্ ||৯-৭||

sarvabhūtāni kaunteya prakṛtiṃ yānti māmikām . kalpakṣaye punastāni kalpādau visṛjāmyaham ||9-7||

Verse 8

প্রকৃতিং স্বামবষ্টভ্য বিসৃজামি পুনঃ পুনঃ | ভূতগ্রামমিমং কৃত্স্নমবশং প্রকৃতের্বশাত্ ||৯-৮||

prakṛtiṃ svāmavaṣṭabhya visṛjāmi punaḥ punaḥ . bhūtagrāmamimaṃ kṛtsnamavaśaṃ prakṛtervaśāt ||9-8||

Verse 9

ন চ মাং তানি কর্মাণি নিবধ্নন্তি ধনঞ্জয | উদাসীনবদাসীনমসক্তং তেষু কর্মসু ||৯-৯||

na ca māṃ tāni karmāṇi nibadhnanti dhanañjaya . udāsīnavadāsīnamasaktaṃ teṣu karmasu ||9-9||

Verse 10

মযাধ্যক্ষেণ প্রকৃতিঃ সূযতে সচরাচরম্ | হেতুনানেন কৌন্তেয জগদ্বিপরিবর্ততে ||৯-১০||

mayādhyakṣeṇa prakṛtiḥ sūyate sacarācaram . hetunānena kaunteya jagadviparivartate ||9-10||

Verse 11

অবজানন্তি মাং মূঢা মানুষীং তনুমাশ্রিতম্ | পরং ভাবমজানন্তো মম ভূতমহেশ্বরম্ ||৯-১১||

avajānanti māṃ mūḍhā mānuṣīṃ tanumāśritam . paraṃ bhāvamajānanto mama bhūtamaheśvaram ||9-11||

Verse 12

মোঘাশা মোঘকর্মাণো মোঘজ্ঞানা বিচেতসঃ | রাক্ষসীমাসুরীং চৈব প্রকৃতিং মোহিনীং শ্রিতাঃ ||৯-১২||

moghāśā moghakarmāṇo moghajñānā vicetasaḥ . rākṣasīmāsurīṃ caiva prakṛtiṃ mohinīṃ śritāḥ ||9-12||

Verse 13

মহাত্মানস্তু মাং পার্থ দৈবীং প্রকৃতিমাশ্রিতাঃ | ভজন্ত্যনন্যমনসো জ্ঞাত্বা ভূতাদিমব্যযম্ ||৯-১৩||

mahātmānastu māṃ pārtha daivīṃ prakṛtimāśritāḥ . bhajantyananyamanaso jñātvā bhūtādimavyayam ||9-13||

Verse 14

সততং কীর্তযন্তো মাং যতন্তশ্চ দৃঢব্রতাঃ | নমস্যন্তশ্চ মাং ভক্ত্যা নিত্যযুক্তা উপাসতে ||৯-১৪||

satataṃ kīrtayanto māṃ yatantaśca dṛḍhavratāḥ . namasyantaśca māṃ bhaktyā nityayuktā upāsate ||9-14||

Verse 15

জ্ঞানযজ্ঞেন চাপ্যন্যে যজন্তো মামুপাসতে | একত্বেন পৃথক্ত্বেন বহুধা বিশ্বতোমুখম্ ||৯-১৫||

jñānayajñena cāpyanye yajanto māmupāsate . ekatvena pṛthaktvena bahudhā viśvatomukham ||9-15||

Verse 16

অহং ক্রতুরহং যজ্ঞঃ স্বধাহমহমৌষধম্ | মন্ত্রোঽহমহমেবাজ্যমহমগ্নিরহং হুতম্ ||৯-১৬||

ahaṃ kraturahaṃ yajñaḥ svadhāhamahamauṣadham . mantro.ahamahamevājyamahamagnirahaṃ hutam ||9-16||

Verse 17

পিতাহমস্য জগতো মাতা ধাতা পিতামহঃ | বেদ্যং পবিত্রমোংকার ঋক্সাম যজুরেব চ ||৯-১৭||

pitāhamasya jagato mātā dhātā pitāmahaḥ . vedyaṃ pavitramoṃkāra ṛksāma yajureva ca ||9-17||

Verse 18

গতির্ভর্তা প্রভুঃ সাক্ষী নিবাসঃ শরণং সুহৃত্ | প্রভবঃ প্রলযঃ স্থানং নিধানং বীজমব্যযম্ ||৯-১৮||

gatirbhartā prabhuḥ sākṣī nivāsaḥ śaraṇaṃ suhṛt . prabhavaḥ pralayaḥ sthānaṃ nidhānaṃ bījamavyayam ||9-18||

Verse 19

তপাম্যহমহং বর্ষং নিগৃহ্ণাম্যুত্সৃজামি চ | অমৃতং চৈব মৃত্যুশ্চ সদসচ্চাহমর্জুন ||৯-১৯||

tapāmyahamahaṃ varṣaṃ nigṛhṇāmyutsṛjāmi ca . amṛtaṃ caiva mṛtyuśca sadasaccāhamarjuna ||9-19||

Verse 20

ত্রৈবিদ্যা মাং সোমপাঃ পূতপাপা যজ্ঞৈরিষ্ট্বা স্বর্গতিং প্রার্থযন্তে | তে পুণ্যমাসাদ্য সুরেন্দ্রলোক- মশ্নন্তি দিব্যান্দিবি দেবভোগান্ ||৯-২০||

traividyā māṃ somapāḥ pūtapāpā yajñairiṣṭvā svargatiṃ prārthayante . te puṇyamāsādya surendralokaṃ aśnanti divyāndivi devabhogān ||9-20||

Verse 21

তে তং ভুক্ত্বা স্বর্গলোকং বিশালং ক্ষীণে পুণ্যে মর্ত্যলোকং বিশন্তি | এবং ত্রযীধর্মমনুপ্রপন্না গতাগতং কামকামা লভন্তে ||৯-২১||

te taṃ bhuktvā svargalokaṃ viśālaṃ kṣīṇe puṇye martyalokaṃ viśanti . evaṃ trayīdharmamanuprapannā gatāgataṃ kāmakāmā labhante ||9-21||

Verse 22

অনন্যাশ্চিন্তযন্তো মাং যে জনাঃ পর্যুপাসতে | তেষাং নিত্যাভিযুক্তানাং যোগক্ষেমং বহাম্যহম্ ||৯-২২||

ananyāścintayanto māṃ ye janāḥ paryupāsate . teṣāṃ nityābhiyuktānāṃ yogakṣemaṃ vahāmyaham ||9-22||

Verse 23

যেঽপ্যন্যদেবতা ভক্তা যজন্তে শ্রদ্ধযান্বিতাঃ | তেঽপি মামেব কৌন্তেয যজন্ত্যবিধিপূর্বকম্ ||৯-২৩||

ye.apyanyadevatābhaktā yajante śraddhayānvitāḥ . te.api māmeva kaunteya yajantyavidhipūrvakam ||9-23||

Verse 24

অহং হি সর্বযজ্ঞানাং ভোক্তা চ প্রভুরেব চ | ন তু মামভিজানন্তি তত্ত্বেনাতশ্চ্যবন্তি তে ||৯-২৪||

ahaṃ hi sarvayajñānāṃ bhoktā ca prabhureva ca . na tu māmabhijānanti tattvenātaścyavanti te ||9-24||

Verse 25

যান্তি দেবব্রতা দেবান্পিতৄন্যান্তি পিতৃব্রতাঃ | ভূতানি যান্তি ভূতেজ্যা যান্তি মদ্যাজিনোঽপি মাম্ ||৯-২৫||

yānti devavratā devānpitṝnyānti pitṛvratāḥ . bhūtāni yānti bhūtejyā yānti madyājino.api mām ||9-25||

Verse 26

পত্রং পুষ্পং ফলং তোযং যো মে ভক্ত্যা প্রযচ্ছতি | তদহং ভক্ত্যুপহৃতমশ্নামি প্রযতাত্মনঃ ||৯-২৬||

patraṃ puṣpaṃ phalaṃ toyaṃ yo me bhaktyā prayacchati . tadahaṃ bhaktyupahṛtamaśnāmi prayatātmanaḥ ||9-26||

Verse 27

যত্করোষি যদশ্নাসি যজ্জুহোষি দদাসি যত্ | যত্তপস্যসি কৌন্তেয তত্কুরুষ্ব মদর্পণম্ ||৯-২৭||

yatkaroṣi yadaśnāsi yajjuhoṣi dadāsi yat . yattapasyasi kaunteya tatkuruṣva madarpaṇam ||9-27||

Verse 28

শুভাশুভফলৈরেবং মোক্ষ্যসে কর্মবন্ধনৈঃ | সংন্যাসযোগযুক্তাত্মা বিমুক্তো মামুপৈষ্যসি ||৯-২৮||

śubhāśubhaphalairevaṃ mokṣyase karmabandhanaiḥ . saṃnyāsayogayuktātmā vimukto māmupaiṣyasi ||9-28||

Verse 29

সমোঽহং সর্বভূতেষু ন মে দ্বেষ্যোঽস্তি ন প্রিযঃ | যে ভজন্তি তু মাং ভক্ত্যা মযি তে তেষু চাপ্যহম্ ||৯-২৯||

samo.ahaṃ sarvabhūteṣu na me dveṣyo.asti na priyaḥ . ye bhajanti tu māṃ bhaktyā mayi te teṣu cāpyaham ||9-29||

Verse 30

অপি চেত্সুদুরাচারো ভজতে মামনন্যভাক্ | সাধুরেব স মন্তব্যঃ সম্যগ্ব্যবসিতো হি সঃ ||৯-৩০||

api cetsudurācāro bhajate māmananyabhāk . sādhureva sa mantavyaḥ samyagvyavasito hi saḥ ||9-30||

Verse 31

ক্ষিপ্রং ভবতি ধর্মাত্মা শশ্বচ্ছান্তিং নিগচ্ছতি | কৌন্তেয প্রতিজানীহি ন মে ভক্তঃ প্রণশ্যতি ||৯-৩১||

kṣipraṃ bhavati dharmātmā śaśvacchāntiṃ nigacchati . kaunteya pratijānīhi na me bhaktaḥ praṇaśyati ||9-31||

Verse 32

মাং হি পার্থ ব্যপাশ্রিত্য যেঽপি স্যুঃ পাপযোনযঃ | স্ত্রিযো বৈশ্যাস্তথা শূদ্রাস্তেঽপি যান্তি পরাং গতিম্ ||৯-৩২||

māṃ hi pārtha vyapāśritya ye.api syuḥ pāpayonayaḥ . striyo vaiśyāstathā śūdrāste.api yānti parāṃ gatim ||9-32||

Verse 33

কিং পুনর্ব্রাহ্মণাঃ পুণ্যা ভক্তা রাজর্ষযস্তথা | অনিত্যমসুখং লোকমিমং প্রাপ্য ভজস্ব মাম্ ||৯-৩৩||

kiṃ punarbrāhmaṇāḥ puṇyā bhaktā rājarṣayastathā . anityamasukhaṃ lokamimaṃ prāpya bhajasva mām ||9-33||

Verse 34

মন্মনা ভব মদ্ভক্তো মদ্যাজী মাং নমস্কুরু | মামেবৈষ্যসি যুক্ত্বৈবমাত্মানং মত্পরাযণঃ ||৯-৩৪||

manmanā bhava madbhakto madyājī māṃ namaskuru . māmevaiṣyasi yuktvaivamātmānaṃ matparāyaṇaḥ ||9-34||

Verse 35

ওঁ তত্সদিতি শ্রীমদ্ভগবদ্গীতাসূপনিষত্সু ব্রহ্মবিদ্যাযাং যোগশাস্ত্রে শ্রীকৃষ্ণার্জুনসংবাদে রাজবিদ্যারাজগুহ্যযোগো নাম নবমোঽধ্যাযঃ ||৯||

OM tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṃvāde rājavidyārājaguhyayogo nāma navamo.adhyāyaḥ ||9-35||