അദ്ധ്യായം 5
Verse 1
അര്ജുന ഉവാച | സംന്യാസം കര്മണാം കൃഷ്ണ പുനര്യോഗം ച ശംസസി | യച്ഛ്രേയ ഏതയോരേകം തന്മേ ബ്രൂഹി സുനിശ്ചിതമ് ||൫-൧||
arjuna uvāca . saṃnyāsaṃ karmaṇāṃ kṛṣṇa punaryogaṃ ca śaṃsasi . yacchreya etayorekaṃ tanme brūhi suniścitam ||5-1||
Verse 2
ശ്രീഭഗവാനുവാച | സംന്യാസഃ കര്മയോഗശ്ച നിഃശ്രേയസകരാവുഭൌ | തയോസ്തു കര്മസംന്യാസാത്കര്മയോഗോ വിശിഷ്യതേ ||൫-൨||
śrībhagavānuvāca . saṃnyāsaḥ karmayogaśca niḥśreyasakarāvubhau . tayostu karmasaṃnyāsātkarmayogo viśiṣyate ||5-2||
Verse 3
ജ്ഞേയഃ സ നിത്യസംന്യാസീ യോ ന ദ്വേഷ്ടി ന കാങ്ക്ഷതി | നിര്ദ്വന്ദ്വോ ഹി മഹാബാഹോ സുഖം ബന്ധാത്പ്രമുച്യതേ ||൫-൩||
jñeyaḥ sa nityasaṃnyāsī yo na dveṣṭi na kāṅkṣati . nirdvandvo hi mahābāho sukhaṃ bandhātpramucyate ||5-3||
Verse 4
സാങ്ഖ്യയോഗൌ പൃഥഗ്ബാലാഃ പ്രവദന്തി ന പണ്ഡിതാഃ | ഏകമപ്യാസ്ഥിതഃ സമ്യഗുഭയോര്വിന്ദതേ ഫലമ് ||൫-൪||
sāṅkhyayogau pṛthagbālāḥ pravadanti na paṇḍitāḥ . ekamapyāsthitaḥ samyagubhayorvindate phalam ||5-4||
Verse 5
യത്സാങ്ഖ്യൈഃ പ്രാപ്യതേ സ്ഥാനം തദ്യോഗൈരപി ഗമ്യതേ | ഏകം സാങ്ഖ്യം ച യോഗം ച യഃ പശ്യതി സ പശ്യതി ||൫-൫||
yatsāṅkhyaiḥ prāpyate sthānaṃ tadyogairapi gamyate . ekaṃ sāṅkhyaṃ ca yogaṃ ca yaḥ paśyati sa paśyati ||5-5||
Verse 6
സംന്യാസസ്തു മഹാബാഹോ ദുഃഖമാപ്തുമയോഗതഃ | യോഗയുക്തോ മുനിര്ബ്രഹ്മ നചിരേണാധിഗച്ഛതി ||൫-൬||
saṃnyāsastu mahābāho duḥkhamāptumayogataḥ . yogayukto munirbrahma nacireṇādhigacchati ||5-6||
Verse 7
യോഗയുക്തോ വിശുദ്ധാത്മാ വിജിതാത്മാ ജിതേന്ദ്രിയഃ | സര്വഭൂതാത്മഭൂതാത്മാ കുര്വന്നപി ന ലിപ്യതേ ||൫-൭||
yogayukto viśuddhātmā vijitātmā jitendriyaḥ . sarvabhūtātmabhūtātmā kurvannapi na lipyate ||5-7||
Verse 8
നൈവ കിഞ്ചിത്കരോമീതി യുക്തോ മന്യേത തത്ത്വവിത് | പശ്യഞ്ശൃണ്വന്സ്പൃശഞ്ജിഘ്രന്നശ്നന്ഗച്ഛന്സ്വപഞ്ശ്വസന് ||൫-൮||
naiva kiñcitkaromīti yukto manyeta tattvavit . paśyañśruṇvanspṛśañjighrannaśnangacchansvapañśvasan ||5-8||
Verse 9
പ്രലപന്വിസൃജന്ഗൃഹ്ണന്നുന്മിഷന്നിമിഷന്നപി | ഇന്ദ്രിയാണീന്ദ്രിയാര്ഥേഷു വര്തന്ത ഇതി ധാരയന് ||൫-൯||
pralapanvisṛjangṛhṇannunmiṣannimiṣannapi . indriyāṇīndriyārtheṣu vartanta iti dhārayan ||5-9||
Verse 10
ബ്രഹ്മണ്യാധായ കര്മാണി സങ്ഗം ത്യക്ത്വാ കരോതി യഃ | ലിപ്യതേ ന സ പാപേന പദ്മപത്രമിവാമ്ഭസാ ||൫-൧൦||
brahmaṇyādhāya karmāṇi saṅgaṃ tyaktvā karoti yaḥ . lipyate na sa pāpena padmapatramivāmbhasā ||5-10||
Verse 11
കായേന മനസാ ബുദ്ധ്യാ കേവലൈരിന്ദ്രിയൈരപി | യോഗിനഃ കര്മ കുര്വന്തി സങ്ഗം ത്യക്ത്വാത്മശുദ്ധയേ ||൫-൧൧||
kāyena manasā buddhyā kevalairindriyairapi . yoginaḥ karma kurvanti saṅgaṃ tyaktvātmaśuddhaye ||5-11||
Verse 12
യുക്തഃ കര്മഫലം ത്യക്ത്വാ ശാന്തിമാപ്നോതി നൈഷ്ഠികീമ് | അയുക്തഃ കാമകാരേണ ഫലേ സക്തോ നിബധ്യതേ ||൫-൧൨||
yuktaḥ karmaphalaṃ tyaktvā śāntimāpnoti naiṣṭhikīm . ayuktaḥ kāmakāreṇa phale sakto nibadhyate ||5-12||
Verse 13
സര്വകര്മാണി മനസാ സംന്യസ്യാസ്തേ സുഖം വശീ | നവദ്വാരേ പുരേ ദേഹീ നൈവ കുര്വന്ന കാരയന് ||൫-൧൩||
sarvakarmāṇi manasā saṃnyasyāste sukhaṃ vaśī . navadvāre pure dehī naiva kurvanna kārayan ||5-13||
Verse 14
ന കര്തൃത്വം ന കര്മാണി ലോകസ്യ സൃജതി പ്രഭുഃ | ന കര്മഫലസംയോഗം സ്വഭാവസ്തു പ്രവര്തതേ ||൫-൧൪||
na kartṛtvaṃ na karmāṇi lokasya sṛjati prabhuḥ . na karmaphalasaṃyogaṃ svabhāvastu pravartate ||5-14||
Verse 15
നാദത്തേ കസ്യചിത്പാപം ന ചൈവ സുകൃതം വിഭുഃ | അജ്ഞാനേനാവൃതം ജ്ഞാനം തേന മുഹ്യന്തി ജന്തവഃ ||൫-൧൫||
nādatte kasyacitpāpaṃ na caiva sukṛtaṃ vibhuḥ . ajñānenāvṛtaṃ jñānaṃ tena muhyanti jantavaḥ ||5-15||
Verse 16
ജ്ഞാനേന തു തദജ്ഞാനം യേഷാം നാശിതമാത്മനഃ | തേഷാമാദിത്യവജ്ജ്ഞാനം പ്രകാശയതി തത്പരമ് ||൫-൧൬||
jñānena tu tadajñānaṃ yeṣāṃ nāśitamātmanaḥ . teṣāmādityavajjñānaṃ prakāśayati tatparam ||5-16||
Verse 17
തദ്ബുദ്ധയസ്തദാത്മാനസ്തന്നിഷ്ഠാസ്തത്പരായണാഃ | ഗച്ഛന്ത്യപുനരാവൃത്തിം ജ്ഞാനനിര്ധൂതകല്മഷാഃ ||൫-൧൭||
tadbuddhayastadātmānastanniṣṭhāstatparāyaṇāḥ . gacchantyapunarāvṛttiṃ jñānanirdhūtakalmaṣāḥ ||5-17||
Verse 18
വിദ്യാവിനയസമ്പന്നേ ബ്രാഹ്മണേ ഗവി ഹസ്തിനി | ശുനി ചൈവ ശ്വപാകേ ച പണ്ഡിതാഃ സമദര്ശിനഃ ||൫-൧൮||
vidyāvinayasampanne brāhmaṇe gavi hastini . śuni caiva śvapāke ca paṇḍitāḥ samadarśinaḥ ||5-18||
Verse 19
ഇഹൈവ തൈര്ജിതഃ സര്ഗോ യേഷാം സാമ്യേ സ്ഥിതം മനഃ | നിര്ദോഷം ഹി സമം ബ്രഹ്മ തസ്മാദ് ബ്രഹ്മണി തേ സ്ഥിതാഃ ||൫-൧൯||
ihaiva tairjitaḥ sargo yeṣāṃ sāmye sthitaṃ manaḥ . nirdoṣaṃ hi samaṃ brahma tasmād brahmaṇi te sthitāḥ ||5-19||
Verse 20
ന പ്രഹൃഷ്യേത്പ്രിയം പ്രാപ്യ നോദ്വിജേത്പ്രാപ്യ ചാപ്രിയമ് | സ്ഥിരബുദ്ധിരസമ്മൂഢോ ബ്രഹ്മവിദ് ബ്രഹ്മണി സ്ഥിതഃ ||൫-൨൦||
na prahṛṣyetpriyaṃ prāpya nodvijetprāpya cāpriyam . sthirabuddhirasammūḍho brahmavid brahmaṇi sthitaḥ ||5-20||
Verse 21
ബാഹ്യസ്പര്ശേഷ്വസക്താത്മാ വിന്ദത്യാത്മനി യത്സുഖമ് | സ ബ്രഹ്മയോഗയുക്താത്മാ സുഖമക്ഷയമശ്നുതേ ||൫-൨൧||
bāhyasparśeṣvasaktātmā vindatyātmani yatsukham . sa brahmayogayuktātmā sukhamakṣayamaśnute ||5-21||
Verse 22
യേ ഹി സംസ്പര്ശജാ ഭോഗാ ദുഃഖയോനയ ഏവ തേ | ആദ്യന്തവന്തഃ കൌന്തേയ ന തേഷു രമതേ ബുധഃ ||൫-൨൨||
ye hi saṃsparśajā bhogā duḥkhayonaya eva te . ādyantavantaḥ kaunteya na teṣu ramate budhaḥ ||5-22||
Verse 23
ശക്നോതീഹൈവ യഃ സോഢും പ്രാക്ശരീരവിമോക്ഷണാത് | കാമക്രോധോദ്ഭവം വേഗം സ യുക്തഃ സ സുഖീ നരഃ ||൫-൨൩||
śaknotīhaiva yaḥ soḍhuṃ prākśarīravimokṣaṇāt . kāmakrodhodbhavaṃ vegaṃ sa yuktaḥ sa sukhī naraḥ ||5-23||
Verse 24
യോഽന്തഃസുഖോഽന്തരാരാമസ്തഥാന്തര്ജ്യോതിരേവ യഃ | സ യോഗീ ബ്രഹ്മനിര്വാണം ബ്രഹ്മഭൂതോഽധിഗച്ഛതി ||൫-൨൪||
yo.antaḥsukho.antarārāmastathāntarjyotireva yaḥ . sa yogī brahmanirvāṇaṃ brahmabhūto.adhigacchati ||5-24||
Verse 25
ലഭന്തേ ബ്രഹ്മനിര്വാണമൃഷയഃ ക്ഷീണകല്മഷാഃ | ഛിന്നദ്വൈധാ യതാത്മാനഃ സര്വഭൂതഹിതേ രതാഃ ||൫-൨൫||
labhante brahmanirvāṇamṛṣayaḥ kṣīṇakalmaṣāḥ . chinnadvaidhā yatātmānaḥ sarvabhūtahite ratāḥ ||5-25||
Verse 26
കാമക്രോധവിയുക്താനാം യതീനാം യതചേതസാമ് | അഭിതോ ബ്രഹ്മനിര്വാണം വര്തതേ വിദിതാത്മനാമ് ||൫-൨൬||
kāmakrodhaviyuktānāṃ yatīnāṃ yatacetasām . abhito brahmanirvāṇaṃ vartate viditātmanām ||5-26||
Verse 27
സ്പര്ശാന്കൃത്വാ ബഹിര്ബാഹ്യാംശ്ചക്ഷുശ്ചൈവാന്തരേ ഭ്രുവോഃ | പ്രാണാപാനൌ സമൌ കൃത്വാ നാസാഭ്യന്തരചാരിണൌ ||൫-൨൭||
sparśānkṛtvā bahirbāhyāṃścakṣuścaivāntare bhruvoḥ . prāṇāpānau samau kṛtvā nāsābhyantaracāriṇau ||5-27||
Verse 28
യതേന്ദ്രിയമനോബുദ്ധിര്മുനിര്മോക്ഷപരായണഃ | വിഗതേച്ഛാഭയക്രോധോ യഃ സദാ മുക്ത ഏവ സഃ ||൫-൨൮||
yatendriyamanobuddhirmunirmokṣaparāyaṇaḥ . vigatecchābhayakrodho yaḥ sadā mukta eva saḥ ||5-28||
Verse 29
ഭോക്താരം യജ്ഞതപസാം സര്വലോകമഹേശ്വരമ് | സുഹൃദം സര്വഭൂതാനാം ജ്ഞാത്വാ മാം ശാന്തിമൃച്ഛതി ||൫-൨൯||
bhoktāraṃ yajñatapasāṃ sarvalokamaheśvaram . suhṛdaṃ sarvabhūtānāṃ jñātvā māṃ śāntimṛcchati ||5-29||
Verse 30
ഓം തത്സദിതി ശ്രീമദ്ഭഗവദ്ഗീതാസൂപനിഷത്സു ബ്രഹ്മവിദ്യായാം യോഗശാസ്ത്രേ ശ്രീകൃഷ്ണാര്ജുനസംവാദേ സംന്യാസയോഗോ നാമ പഞ്ചമോഽധ്യായഃ ||൫||
OM tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṃvāde saṃnyāsayogo nāma pañcamo.adhyāyaḥ ||5-30||