Language

บท 5

Verse 1

อรฺชุน อุวาจ | สํนฺยาสํ กรฺมณาํ กฺฤษฺณ ปุนรฺยโคํ จ ศํสสิ | ยจฺฉฺรเย เอตยโรเกํ ตนฺมเ พฺรูหิ สุนิศฺจิตมฺ ||๕-๑||

arjuna uvāca . saṃnyāsaṃ karmaṇāṃ kṛṣṇa punaryogaṃ ca śaṃsasi . yacchreya etayorekaṃ tanme brūhi suniścitam ||5-1||

Verse 2

ศฺรีภควานุวาจ | สํนฺยาสห์ กรฺมยโคศฺจ นิห์ศฺรเยสกราวุภเา | ตยโสฺตุ กรฺมสํนฺยาสาตฺกรฺมยโคโ วิศิษฺยตเ ||๕-๒||

śrībhagavānuvāca . saṃnyāsaḥ karmayogaśca niḥśreyasakarāvubhau . tayostu karmasaṃnyāsātkarmayogo viśiṣyate ||5-2||

Verse 3

ชฺญเยห์ ส นิตฺยสํนฺยาสี ยโ น ทฺวเษฺฏิ น กางฺกฺษติ | นิรฺทฺวนฺทฺวโ หิ มหาพาหโ สุขํ พนฺธาตฺปฺรมุจฺยตเ ||๕-๓||

jñeyaḥ sa nityasaṃnyāsī yo na dveṣṭi na kāṅkṣati . nirdvandvo hi mahābāho sukhaṃ bandhātpramucyate ||5-3||

Verse 4

สางฺขฺยยโคเา ปฺฤถคฺพาลาห์ ปฺรวทนฺติ น ปณฺฑิตาห์ | เอกมปฺยาสฺถิตห์ สมฺยคุภยโรฺวินฺทตเ ผลมฺ ||๕-๔||

sāṅkhyayogau pṛthagbālāḥ pravadanti na paṇḍitāḥ . ekamapyāsthitaḥ samyagubhayorvindate phalam ||5-4||

Verse 5

ยตฺสางฺขฺยไห์ ปฺราปฺยตเ สฺถานํ ตทฺยโคไรปิ คมฺยตเ | เอกํ สางฺขฺยํ จ ยโคํ จ ยห์ ปศฺยติ ส ปศฺยติ ||๕-๕||

yatsāṅkhyaiḥ prāpyate sthānaṃ tadyogairapi gamyate . ekaṃ sāṅkhyaṃ ca yogaṃ ca yaḥ paśyati sa paśyati ||5-5||

Verse 6

สํนฺยาสสฺตุ มหาพาหโ ทุห์ขมาปฺตุมยโคตห์ | ยโคยุกฺตโ มุนิรฺพฺรหฺม นจิรเณาธิคจฺฉติ ||๕-๖||

saṃnyāsastu mahābāho duḥkhamāptumayogataḥ . yogayukto munirbrahma nacireṇādhigacchati ||5-6||

Verse 7

ยโคยุกฺตโ วิศุทฺธาตฺมา วิชิตาตฺมา ชิตเนฺทฺริยห์ | สรฺวภูตาตฺมภูตาตฺมา กุรฺวนฺนปิ น ลิปฺยตเ ||๕-๗||

yogayukto viśuddhātmā vijitātmā jitendriyaḥ . sarvabhūtātmabhūtātmā kurvannapi na lipyate ||5-7||

Verse 8

นไว กิญฺจิตฺกรโมีติ ยุกฺตโ มนฺยเต ตตฺตฺววิตฺ | ปศฺยญฺศฺฤณฺวนฺสฺปฺฤศญฺชิฆฺรนฺนศฺนนฺคจฺฉนฺสฺวปญฺศฺวสนฺ ||๕-๘||

naiva kiñcitkaromīti yukto manyeta tattvavit . paśyañśruṇvanspṛśañjighrannaśnangacchansvapañśvasan ||5-8||

Verse 9

ปฺรลปนฺวิสฺฤชนฺคฺฤหฺณนฺนุนฺมิษนฺนิมิษนฺนปิ | อินฺทฺริยาณีนฺทฺริยารฺถเษุ วรฺตนฺต อิติ ธารยนฺ ||๕-๙||

pralapanvisṛjangṛhṇannunmiṣannimiṣannapi . indriyāṇīndriyārtheṣu vartanta iti dhārayan ||5-9||

Verse 10

พฺรหฺมณฺยาธาย กรฺมาณิ สงฺคํ ตฺยกฺตฺวา กรโติ ยห์ | ลิปฺยตเ น ส ปาปเน ปทฺมปตฺรมิวามฺภสา ||๕-๑๐||

brahmaṇyādhāya karmāṇi saṅgaṃ tyaktvā karoti yaḥ . lipyate na sa pāpena padmapatramivāmbhasā ||5-10||

Verse 11

กายเน มนสา พุทฺธฺยา กเวลไรินฺทฺริยไรปิ | ยโคินห์ กรฺม กุรฺวนฺติ สงฺคํ ตฺยกฺตฺวาตฺมศุทฺธยเ ||๕-๑๑||

kāyena manasā buddhyā kevalairindriyairapi . yoginaḥ karma kurvanti saṅgaṃ tyaktvātmaśuddhaye ||5-11||

Verse 12

ยุกฺตห์ กรฺมผลํ ตฺยกฺตฺวา ศานฺติมาปฺนโติ นไษฺฐิกีมฺ | อยุกฺตห์ กามการเณ ผลเ สกฺตโ นิพธฺยตเ ||๕-๑๒||

yuktaḥ karmaphalaṃ tyaktvā śāntimāpnoti naiṣṭhikīm . ayuktaḥ kāmakāreṇa phale sakto nibadhyate ||5-12||

Verse 13

สรฺวกรฺมาณิ มนสา สํนฺยสฺยาสฺตเ สุขํ วศี | นวทฺวารเ ปุรเ ทเหี นไว กุรฺวนฺน การยนฺ ||๕-๑๓||

sarvakarmāṇi manasā saṃnyasyāste sukhaṃ vaśī . navadvāre pure dehī naiva kurvanna kārayan ||5-13||

Verse 14

น กรฺตฺฤตฺวํ น กรฺมาณิ ลโกสฺย สฺฤชติ ปฺรภุห์ | น กรฺมผลสํยโคํ สฺวภาวสฺตุ ปฺรวรฺตตเ ||๕-๑๔||

na kartṛtvaṃ na karmāṇi lokasya sṛjati prabhuḥ . na karmaphalasaṃyogaṃ svabhāvastu pravartate ||5-14||

Verse 15

นาทตฺตเ กสฺยจิตฺปาปํ น จไว สุกฺฤตํ วิภุห์ | อชฺญานเนาวฺฤตํ ชฺญานํ ตเน มุหฺยนฺติ ชนฺตวห์ ||๕-๑๕||

nādatte kasyacitpāpaṃ na caiva sukṛtaṃ vibhuḥ . ajñānenāvṛtaṃ jñānaṃ tena muhyanti jantavaḥ ||5-15||

Verse 16

ชฺญานเน ตุ ตทชฺญานํ ยเษาํ นาศิตมาตฺมนห์ | ตเษามาทิตฺยวชฺชฺญานํ ปฺรกาศยติ ตตฺปรมฺ ||๕-๑๖||

jñānena tu tadajñānaṃ yeṣāṃ nāśitamātmanaḥ . teṣāmādityavajjñānaṃ prakāśayati tatparam ||5-16||

Verse 17

ตทฺพุทฺธยสฺตทาตฺมานสฺตนฺนิษฺฐาสฺตตฺปรายณาห์ | คจฺฉนฺตฺยปุนราวฺฤตฺติํ ชฺญานนิรฺธูตกลฺมษาห์ ||๕-๑๗||

tadbuddhayastadātmānastanniṣṭhāstatparāyaṇāḥ . gacchantyapunarāvṛttiṃ jñānanirdhūtakalmaṣāḥ ||5-17||

Verse 18

วิทฺยาวินยสมฺปนฺนเ พฺราหฺมณเ ควิ หสฺตินิ | ศุนิ จไว ศฺวปากเ จ ปณฺฑิตาห์ สมทรฺศินห์ ||๕-๑๘||

vidyāvinayasampanne brāhmaṇe gavi hastini . śuni caiva śvapāke ca paṇḍitāḥ samadarśinaḥ ||5-18||

Verse 19

อิหไว ตไรฺชิตห์ สรฺคโ ยเษาํ สามฺยเ สฺถิตํ มนห์ | นิรฺทโษํ หิ สมํ พฺรหฺม ตสฺมาทฺ พฺรหฺมณิ ตเ สฺถิตาห์ ||๕-๑๙||

ihaiva tairjitaḥ sargo yeṣāṃ sāmye sthitaṃ manaḥ . nirdoṣaṃ hi samaṃ brahma tasmād brahmaṇi te sthitāḥ ||5-19||

Verse 20

น ปฺรหฺฤษฺยเตฺปฺริยํ ปฺราปฺย นโทฺวิชเตฺปฺราปฺย จาปฺริยมฺ | สฺถิรพุทฺธิรสมฺมูฒโ พฺรหฺมวิทฺ พฺรหฺมณิ สฺถิตห์ ||๕-๒๐||

na prahṛṣyetpriyaṃ prāpya nodvijetprāpya cāpriyam . sthirabuddhirasammūḍho brahmavid brahmaṇi sthitaḥ ||5-20||

Verse 21

พาหฺยสฺปรฺศเษฺวสกฺตาตฺมา วินฺทตฺยาตฺมนิ ยตฺสุขมฺ | ส พฺรหฺมยโคยุกฺตาตฺมา สุขมกฺษยมศฺนุตเ ||๕-๒๑||

bāhyasparśeṣvasaktātmā vindatyātmani yatsukham . sa brahmayogayuktātmā sukhamakṣayamaśnute ||5-21||

Verse 22

ยเ หิ สํสฺปรฺศชา ภโคา ทุห์ขยโนย เอว ตเ | อาทฺยนฺตวนฺตห์ กเานฺตเย น ตเษุ รมตเ พุธห์ ||๕-๒๒||

ye hi saṃsparśajā bhogā duḥkhayonaya eva te . ādyantavantaḥ kaunteya na teṣu ramate budhaḥ ||5-22||

Verse 23

ศกฺนโตีหไว ยห์ สโฒุํ ปฺรากฺศรีรวิมโกฺษณาตฺ | กามกฺรโธโทฺภวํ วเคํ ส ยุกฺตห์ ส สุขี นรห์ ||๕-๒๓||

śaknotīhaiva yaḥ soḍhuṃ prākśarīravimokṣaṇāt . kāmakrodhodbhavaṃ vegaṃ sa yuktaḥ sa sukhī naraḥ ||5-23||

Verse 24

ยโ'นฺตห์สุขโ'นฺตรารามสฺตถานฺตรฺชฺยโติรเว ยห์ | ส ยโคี พฺรหฺมนิรฺวาณํ พฺรหฺมภูตโ'ธิคจฺฉติ ||๕-๒๔||

yo.antaḥsukho.antarārāmastathāntarjyotireva yaḥ . sa yogī brahmanirvāṇaṃ brahmabhūto.adhigacchati ||5-24||

Verse 25

ลภนฺตเ พฺรหฺมนิรฺวาณมฺฤษยห์ กฺษีณกลฺมษาห์ | ฉินฺนทฺวไธา ยตาตฺมานห์ สรฺวภูตหิตเ รตาห์ ||๕-๒๕||

labhante brahmanirvāṇamṛṣayaḥ kṣīṇakalmaṣāḥ . chinnadvaidhā yatātmānaḥ sarvabhūtahite ratāḥ ||5-25||

Verse 26

กามกฺรโธวิยุกฺตานาํ ยตีนาํ ยตจเตสามฺ | อภิตโ พฺรหฺมนิรฺวาณํ วรฺตตเ วิทิตาตฺมนามฺ ||๕-๒๖||

kāmakrodhaviyuktānāṃ yatīnāṃ yatacetasām . abhito brahmanirvāṇaṃ vartate viditātmanām ||5-26||

Verse 27

สฺปรฺศานฺกฺฤตฺวา พหิรฺพาหฺยาํศฺจกฺษุศฺจไวานฺตรเ ภฺรุวโห์ | ปฺราณาปานเา สมเา กฺฤตฺวา นาสาภฺยนฺตรจาริณเา ||๕-๒๗||

sparśānkṛtvā bahirbāhyāṃścakṣuścaivāntare bhruvoḥ . prāṇāpānau samau kṛtvā nāsābhyantaracāriṇau ||5-27||

Verse 28

ยตเนฺทฺริยมนโพุทฺธิรฺมุนิรฺมโกฺษปรายณห์ | วิคตเจฺฉาภยกฺรโธโ ยห์ สทา มุกฺต เอว สห์ ||๕-๒๘||

yatendriyamanobuddhirmunirmokṣaparāyaṇaḥ . vigatecchābhayakrodho yaḥ sadā mukta eva saḥ ||5-28||

Verse 29

ภโกฺตารํ ยชฺญตปสาํ สรฺวลโกมหเศฺวรมฺ | สุหฺฤทํ สรฺวภูตานาํ ชฺญาตฺวา มาํ ศานฺติมฺฤจฺฉติ ||๕-๒๙||

bhoktāraṃ yajñatapasāṃ sarvalokamaheśvaram . suhṛdaṃ sarvabhūtānāṃ jñātvā māṃ śāntimṛcchati ||5-29||

Verse 30

โอํ ตตฺสทิติ ศฺรีมทฺภควทฺคีตาสูปนิษตฺสุ พฺรหฺมวิทฺยายาํ ยโคศาสฺตฺรเ ศฺรีกฺฤษฺณารฺชุนสํวาทเ สํนฺยาสยโคโ นาม ปญฺจมโ'ธฺยายห์ ||๕||

OM tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṃvāde saṃnyāsayogo nāma pañcamo.adhyāyaḥ ||5-30||