Language

บท 10

Verse 1

ศฺรีภควานุวาจ | ภูย เอว มหาพาหโ ศฺฤณุ มเ ปรมํ วจห์ | ยตฺตเ'หํ ปฺรียมาณาย วกฺษฺยามิ หิตกามฺยยา ||๑๐-๑||

śrībhagavānuvāca . bhūya eva mahābāho śṛṇu me paramaṃ vacaḥ . yatte.ahaṃ prīyamāṇāya vakṣyāmi hitakāmyayā ||10-1||

Verse 2

น มเ วิทุห์ สุรคณาห์ ปฺรภวํ น มหรฺษยห์ | อหมาทิรฺหิ ทเวานาํ มหรฺษีณาํ จ สรฺวศห์ ||๑๐-๒||

na me viduḥ suragaṇāḥ prabhavaṃ na maharṣayaḥ . ahamādirhi devānāṃ maharṣīṇāṃ ca sarvaśaḥ ||10-2||

Verse 3

ยโ มามชมนาทิํ จ วเตฺติ ลโกมหเศฺวรมฺ | อสมฺมูฒห์ ส มรฺตฺยเษุ สรฺวปาปไห์ ปฺรมุจฺยตเ ||๑๐-๓||

yo māmajamanādiṃ ca vetti lokamaheśvaram . asammūḍhaḥ sa martyeṣu sarvapāpaiḥ pramucyate ||10-3||

Verse 4

พุทฺธิรฺชฺญานมสมฺมโหห์ กฺษมา สตฺยํ ทมห์ ศมห์ | สุขํ ทุห์ขํ ภวโ'ภาวโ ภยํ จาภยมเว จ ||๑๐-๔||

buddhirjñānamasammohaḥ kṣamā satyaṃ damaḥ śamaḥ . sukhaṃ duḥkhaṃ bhavo.abhāvo bhayaṃ cābhayameva ca ||10-4||

Verse 5

อหิํสา สมตา ตุษฺฏิสฺตปโ ทานํ ยศโ'ยศห์ | ภวนฺติ ภาวา ภูตานาํ มตฺต เอว ปฺฤถคฺวิธาห์ ||๑๐-๕||

ahiṃsā samatā tuṣṭistapo dānaṃ yaśo.ayaśaḥ . bhavanti bhāvā bhūtānāṃ matta eva pṛthagvidhāḥ ||10-5||

Verse 6

มหรฺษยห์ สปฺต ปูรฺวเ จตฺวารโ มนวสฺตถา | มทฺภาวา มานสา ชาตา ยเษาํ ลโก อิมาห์ ปฺรชาห์ ||๑๐-๖||

maharṣayaḥ sapta pūrve catvāro manavastathā . madbhāvā mānasā jātā yeṣāṃ loka imāḥ prajāḥ ||10-6||

Verse 7

เอตาํ วิภูติํ ยโคํ จ มม ยโ วเตฺติ ตตฺตฺวตห์ | สโ'วิกมฺปเน ยโคเน ยุชฺยตเ นาตฺร สํศยห์ ||๑๐-๗||

etāṃ vibhūtiṃ yogaṃ ca mama yo vetti tattvataḥ . so.avikampena yogena yujyate nātra saṃśayaḥ ||10-7||

Verse 8

อหํ สรฺวสฺย ปฺรภวโ มตฺตห์ สรฺวํ ปฺรวรฺตตเ | อิติ มตฺวา ภชนฺตเ มาํ พุธา ภาวสมนฺวิตาห์ ||๑๐-๘||

ahaṃ sarvasya prabhavo mattaḥ sarvaṃ pravartate . iti matvā bhajante māṃ budhā bhāvasamanvitāḥ ||10-8||

Verse 9

มจฺจิตฺตา มทฺคตปฺราณา พโธยนฺตห์ ปรสฺปรมฺ | กถยนฺตศฺจ มาํ นิตฺยํ ตุษฺยนฺติ จ รมนฺติ จ ||๑๐-๙||

maccittā madgataprāṇā bodhayantaḥ parasparam . kathayantaśca māṃ nityaṃ tuṣyanti ca ramanti ca ||10-9||

Verse 10

ตเษาํ สตตยุกฺตานาํ ภชตาํ ปฺรีติปูรฺวกมฺ | ททามิ พุทฺธิยโคํ ตํ ยเน มามุปยานฺติ ตเ ||๑๐-๑๐||

teṣāṃ satatayuktānāṃ bhajatāṃ prītipūrvakam . dadāmi buddhiyogaṃ taṃ yena māmupayānti te ||10-10||

Verse 11

ตเษามเวานุกมฺปารฺถมหมชฺญานชํ ตมห์ | นาศยามฺยาตฺมภาวสฺถโ ชฺญานทีปเน ภาสฺวตา ||๑๐-๑๑||

teṣāmevānukampārthamahamajñānajaṃ tamaḥ . nāśayāmyātmabhāvastho jñānadīpena bhāsvatā ||10-11||

Verse 12

อรฺชุน อุวาจ | ปรํ พฺรหฺม ปรํ ธาม ปวิตฺรํ ปรมํ ภวานฺ | ปุรุษํ ศาศฺวตํ ทิวฺยมาทิทเวมชํ วิภุมฺ ||๑๐-๑๒||

arjuna uvāca . paraṃ brahma paraṃ dhāma pavitraṃ paramaṃ bhavān . puruṣaṃ śāśvataṃ divyamādidevamajaṃ vibhum ||10-12||

Verse 13

อาหุสฺตฺวามฺฤษยห์ สรฺวเ ทเวรฺษิรฺนารทสฺตถา | อสิตโ ทเวลโ วฺยาสห์ สฺวยํ จไว พฺรวีษิ มเ ||๑๐-๑๓||

āhustvāmṛṣayaḥ sarve devarṣirnāradastathā . asito devalo vyāsaḥ svayaṃ caiva bravīṣi me ||10-13||

Verse 14

สรฺวมเตทฺฤตํ มนฺยเ ยนฺมาํ วทสิ กเศว | น หิ ตเ ภควนฺวฺยกฺติํ วิทุรฺทเวา น ทานวาห์ ||๑๐-๑๔||

sarvametadṛtaṃ manye yanmāṃ vadasi keśava . na hi te bhagavanvyaktiṃ vidurdevā na dānavāḥ ||10-14||

Verse 15

สฺวยมเวาตฺมนาตฺมานํ วเตฺถ ตฺวํ ปุรุษโตฺตม | ภูตภาวน ภูตเศ ทเวทเว ชคตฺปตเ ||๑๐-๑๕||

svayamevātmanātmānaṃ vettha tvaṃ puruṣottama . bhūtabhāvana bhūteśa devadeva jagatpate ||10-15||

Verse 16

วกฺตุมรฺหสฺยศเษเณ ทิวฺยา หฺยาตฺมวิภูตยห์ | ยาภิรฺวิภูติภิรฺลโกานิมาํสฺตฺวํ วฺยาปฺย ติษฺฐสิ ||๑๐-๑๖||

vaktumarhasyaśeṣeṇa divyā hyātmavibhūtayaḥ . yābhirvibhūtibhirlokānimāṃstvaṃ vyāpya tiṣṭhasi ||10-16||

Verse 17

กถํ วิทฺยามหํ ยโคิํสฺตฺวาํ สทา ปริจินฺตยนฺ | กเษุ กเษุ จ ภาวเษุ จินฺตฺยโ'สิ ภควนฺมยา ||๑๐-๑๗||

kathaṃ vidyāmahaṃ yogiṃstvāṃ sadā paricintayan . keṣu keṣu ca bhāveṣu cintyo.asi bhagavanmayā ||10-17||

Verse 18

วิสฺตรเณาตฺมนโ ยโคํ วิภูติํ จ ชนารฺทน | ภูยห์ กถย ตฺฤปฺติรฺหิ ศฺฤณฺวตโ นาสฺติ มเ'มฺฤตมฺ ||๑๐-๑๘||

vistareṇātmano yogaṃ vibhūtiṃ ca janārdana . bhūyaḥ kathaya tṛptirhi śṛṇvato nāsti me.amṛtam ||10-18||

Verse 19

ศฺรีภควานุวาจ | หนฺต ตเ กถยิษฺยามิ ทิวฺยา หฺยาตฺมวิภูตยห์ | ปฺราธานฺยตห์ กุรุศฺรเษฺฐ นาสฺตฺยนฺตโ วิสฺตรสฺย มเ ||๑๐-๑๙||

śrībhagavānuvāca . hanta te kathayiṣyāmi divyā hyātmavibhūtayaḥ . prādhānyataḥ kuruśreṣṭha nāstyanto vistarasya me ||10-19||

Verse 20

อหมาตฺมา คุฑากเศ สรฺวภูตาศยสฺถิตห์ | อหมาทิศฺจ มธฺยํ จ ภูตานามนฺต เอว จ ||๑๐-๒๐||

ahamātmā guḍākeśa sarvabhūtāśayasthitaḥ . ahamādiśca madhyaṃ ca bhūtānāmanta eva ca ||10-20||

Verse 21

อาทิตฺยานามหํ วิษฺณุรฺชฺยโติษาํ รวิรํศุมานฺ | มรีจิรฺมรุตามสฺมิ นกฺษตฺราณามหํ ศศี ||๑๐-๒๑||

ādityānāmahaṃ viṣṇurjyotiṣāṃ raviraṃśumān . marīcirmarutāmasmi nakṣatrāṇāmahaṃ śaśī ||10-21||

Verse 22

วเทานาํ สามวเทโ'สฺมิ ทเวานามสฺมิ วาสวห์ | อินฺทฺริยาณาํ มนศฺจาสฺมิ ภูตานามสฺมิ จเตนา ||๑๐-๒๒||

vedānāṃ sāmavedo.asmi devānāmasmi vāsavaḥ . indriyāṇāṃ manaścāsmi bhūtānāmasmi cetanā ||10-22||

Verse 23

รุทฺราณาํ ศงฺกรศฺจาสฺมิ วิตฺตเศโ ยกฺษรกฺษสามฺ | วสูนาํ ปาวกศฺจาสฺมิ มเรุห์ ศิขริณามหมฺ ||๑๐-๒๓||

rudrāṇāṃ śaṅkaraścāsmi vitteśo yakṣarakṣasām . vasūnāṃ pāvakaścāsmi meruḥ śikhariṇāmaham ||10-23||

Verse 24

ปุรโธสาํ จ มุขฺยํ มาํ วิทฺธิ ปารฺถ พฺฤหสฺปติมฺ | สเนานีนามหํ สฺกนฺทห์ สรสามสฺมิ สาครห์ ||๑๐-๒๔||

purodhasāṃ ca mukhyaṃ māṃ viddhi pārtha bṛhaspatim . senānīnāmahaṃ skandaḥ sarasāmasmi sāgaraḥ ||10-24||

Verse 25

มหรฺษีณาํ ภฺฤคุรหํ คิรามสฺมฺยเกมกฺษรมฺ | ยชฺญานาํ ชปยชฺญโ'สฺมิ สฺถาวราณาํ หิมาลยห์ ||๑๐-๒๕||

maharṣīṇāṃ bhṛgurahaṃ girāmasmyekamakṣaram . yajñānāṃ japayajño.asmi sthāvarāṇāṃ himālayaḥ ||10-25||

Verse 26

อศฺวตฺถห์ สรฺววฺฤกฺษาณาํ ทเวรฺษีณาํ จ นารทห์ | คนฺธรฺวาณาํ จิตฺรรถห์ สิทฺธานาํ กปิลโ มุนิห์ ||๑๐-๒๖||

aśvatthaḥ sarvavṛkṣāṇāṃ devarṣīṇāṃ ca nāradaḥ . gandharvāṇāṃ citrarathaḥ siddhānāṃ kapilo muniḥ ||10-26||

Verse 27

อุจฺจไห์ศฺรวสมศฺวานาํ วิทฺธิ มามมฺฤตโทฺภวมฺ | ไอราวตํ คชเนฺทฺราณาํ นราณาํ จ นราธิปมฺ ||๑๐-๒๗||

uccaiḥśravasamaśvānāṃ viddhi māmamṛtodbhavam . airāvataṃ gajendrāṇāṃ narāṇāṃ ca narādhipam ||10-27||

Verse 28

อายุธานามหํ วชฺรํ ธเนูนามสฺมิ กามธุกฺ | ปฺรชนศฺจาสฺมิ กนฺทรฺปห์ สรฺปาณามสฺมิ วาสุกิห์ ||๑๐-๒๘||

āyudhānāmahaṃ vajraṃ dhenūnāmasmi kāmadhuk . prajanaścāsmi kandarpaḥ sarpāṇāmasmi vāsukiḥ ||10-28||

Verse 29

อนนฺตศฺจาสฺมิ นาคานาํ วรุณโ ยาทสามหมฺ | ปิตฺฤๅณามรฺยมา จาสฺมิ ยมห์ สํยมตามหมฺ ||๑๐-๒๙||

anantaścāsmi nāgānāṃ varuṇo yādasāmaham . pitṝṇāmaryamā cāsmi yamaḥ saṃyamatāmaham ||10-29||

Verse 30

ปฺรหฺลาทศฺจาสฺมิ ทไตฺยานาํ กาลห์ กลยตามหมฺ | มฺฤคาณาํ จ มฺฤคเนฺทฺรโ'หํ วไนตเยศฺจ ปกฺษิณามฺ ||๑๐-๓๐||

prahlādaścāsmi daityānāṃ kālaḥ kalayatāmaham . mṛgāṇāṃ ca mṛgendro.ahaṃ vainateyaśca pakṣiṇām ||10-30||

Verse 31

ปวนห์ ปวตามสฺมิ รามห์ ศสฺตฺรภฺฤตามหมฺ | ฌษาณาํ มกรศฺจาสฺมิ สฺรโตสามสฺมิ ชาหฺนวี ||๑๐-๓๑||

pavanaḥ pavatāmasmi rāmaḥ śastrabhṛtāmaham . jhaṣāṇāṃ makaraścāsmi srotasāmasmi jāhnavī ||10-31||

Verse 32

สรฺคาณามาทิรนฺตศฺจ มธฺยํ จไวาหมรฺชุน | อธฺยาตฺมวิทฺยา วิทฺยานาํ วาทห์ ปฺรวทตามหมฺ ||๑๐-๓๒||

sargāṇāmādirantaśca madhyaṃ caivāhamarjuna . adhyātmavidyā vidyānāṃ vādaḥ pravadatāmaham ||10-32||

Verse 33

อกฺษราณามการโ'สฺมิ ทฺวนฺทฺวห์ สามาสิกสฺย จ | อหมเวากฺษยห์ กาลโ ธาตาหํ วิศฺวตโมุขห์ ||๑๐-๓๓||

akṣarāṇāmakāro.asmi dvandvaḥ sāmāsikasya ca . ahamevākṣayaḥ kālo dhātāhaṃ viśvatomukhaḥ ||10-33||

Verse 34

มฺฤตฺยุห์ สรฺวหรศฺจาหมุทฺภวศฺจ ภวิษฺยตามฺ | กีรฺติห์ ศฺรีรฺวากฺจ นารีณาํ สฺมฺฤติรฺมเธา ธฺฤติห์ กฺษมา ||๑๐-๓๔||

mṛtyuḥ sarvaharaścāhamudbhavaśca bhaviṣyatām . kīrtiḥ śrīrvākca nārīṇāṃ smṛtirmedhā dhṛtiḥ kṣamā ||10-34||

Verse 35

พฺฤหตฺสาม ตถา สามฺนาํ คายตฺรี ฉนฺทสามหมฺ | มาสานาํ มารฺคศีรฺษโ'หมฺฤตูนาํ กุสุมากรห์ ||๑๐-๓๕||

bṛhatsāma tathā sāmnāṃ gāyatrī chandasāmaham . māsānāṃ mārgaśīrṣo.ahamṛtūnāṃ kusumākaraḥ ||10-35||

Verse 36

ทฺยูตํ ฉลยตามสฺมิ ตเชสฺตเชสฺวินามหมฺ | ชยโ'สฺมิ วฺยวสายโ'สฺมิ สตฺตฺวํ สตฺตฺววตามหมฺ ||๑๐-๓๖||

dyūtaṃ chalayatāmasmi tejastejasvināmaham . jayo.asmi vyavasāyo.asmi sattvaṃ sattvavatāmaham ||10-36||

Verse 37

วฺฤษฺณีนาํ วาสุทเวโ'สฺมิ ปาณฺฑวานาํ ธนญฺชยห์ | มุนีนามปฺยหํ วฺยาสห์ กวีนามุศนา กวิห์ ||๑๐-๓๗||

vṛṣṇīnāṃ vāsudevo.asmi pāṇḍavānāṃ dhanañjayaḥ . munīnāmapyahaṃ vyāsaḥ kavīnāmuśanā kaviḥ ||10-37||

Verse 38

ทณฺฑโ ทมยตามสฺมิ นีติรสฺมิ ชิคีษตามฺ | มเานํ จไวาสฺมิ คุหฺยานาํ ชฺญานํ ชฺญานวตามหมฺ ||๑๐-๓๘||

daṇḍo damayatāmasmi nītirasmi jigīṣatām . maunaṃ caivāsmi guhyānāṃ jñānaṃ jñānavatāmaham ||10-38||

Verse 39

ยจฺจาปิ สรฺวภูตานาํ พีชํ ตทหมรฺชุน | น ตทสฺติ วินา ยตฺสฺยานฺมยา ภูตํ จราจรมฺ ||๑๐-๓๙||

yaccāpi sarvabhūtānāṃ bījaṃ tadahamarjuna . na tadasti vinā yatsyānmayā bhūtaṃ carācaram ||10-39||

Verse 40

นานฺตโ'สฺติ มม ทิวฺยานาํ วิภูตีนาํ ปรนฺตป | เอษ ตูทฺทเศตห์ ปฺรโกฺตโ วิภูตเรฺวิสฺตรโ มยา ||๑๐-๔๐||

nānto.asti mama divyānāṃ vibhūtīnāṃ parantapa . eṣa tūddeśataḥ prokto vibhūtervistaro mayā ||10-40||

Verse 41

ยทฺยทฺวิภูติมตฺสตฺตฺวํ ศฺรีมทูรฺชิตมเว วา | ตตฺตทเวาวคจฺฉ ตฺวํ มม ตเชโํ'ศสมฺภวมฺ ||๑๐-๔๑||

yadyadvibhūtimatsattvaṃ śrīmadūrjitameva vā . tattadevāvagaccha tvaṃ mama tejoṃśasambhavam ||10-41||

Verse 42

อถวา พหุนไตเน กิํ ชฺญาตเน ตวารฺชุน | วิษฺฏภฺยาหมิทํ กฺฤตฺสฺนมเกาํศเน สฺถิตโ ชคตฺ ||๑๐-๔๒||

athavā bahunaitena kiṃ jñātena tavārjuna . viṣṭabhyāhamidaṃ kṛtsnamekāṃśena sthito jagat ||10-42||

Verse 43

โอํ ตตฺสทิติ ศฺรีมทฺภควทฺคีตาสูปนิษตฺสุ พฺรหฺมวิทฺยายาํ ยโคศาสฺตฺรเ ศฺรีกฺฤษฺณารฺชุนสํวาทเ วิภูติยโคโ นาม ทศมโ'ธฺยายห์ ||๑๐||

OM tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṃvāde vibhūtiyogo nāma daśamo.adhyāyaḥ ||10-43||